Deklaracja Praw Dziecka

Prawa dziecka to specyficzna podmiotowo grupa praw człowieka . Regulacje w tej mierze znajdują się w prawie wewnętrznym państw oraz w prawie międzynarodowym. Początek dała im Deklaracja Praw Dziecka z 1959.
Podkreśla się, że dzieci, stanowiące jedną z najsłabszych grup społecznych, podlegające z natury rzeczy władzy, decyzjom dorosłych, narażone na najpoważniejsze niebezpieczeństwo, muszą być chronione w sposób szczególny. Kontrowersje natomiast budzą kwestie wynikające z obyczajowości, tradycji religijnej i kulturalnej obowiązującej w niektórych krajach. Wiążą się one np. z zakresem niezależności dziecka od rodziców bądź opiekunów, jego prawa do samodzielnych decyzji, poglądów, wyborów, ochrony tajemnicy korespondencji, życia prywatnego i nietykalności cielesnej.

Deklaracja Praw Dziecka, dokument przyjęty 20 listopada 1959 przez Zgromadzenie Ogólne ONZ. Zawiera 10 szczegółowo sprecyzowanych zasad praw dziecka:

1. Powszechność zastosowania deklaracji – Deklaracja Praw Dziecka obejmuje wszystkie dzieci bez względu na różnice.
2. Otoczenie dziecka szczególną ochroną, która umożliwi jego wszechstronny rozwój w warunkach wolności i godności, czemu powinny służyć: ustawodawstwo kraju i wszelkie inne środki.
3. Prawo do nazwiska i obywatelstwa w chwili urodzin.
4. Stworzenie matce i dziecku przed i po urodzeniu warunków do rozwoju, opieki, ochrony medycznej poprzez system ubezpieczeń.
5. Szczególna troska wobec dzieci upośledzonych fizycznie lub umysłowo.
6. Stwarzanie dziecku atmosfery pełnej miłości, bezpieczeństwa i zrozumienia, czemu powinien służyć system ochrony rodziny, nieodrywanie małych dzieci od matki, poza krańcowymi sytuacjami, opieka nad dziećmi pozbawionymi rodziców.
7. Prawo do nauki, rozwoju kult., rozrywek, które powinny służyć pełnemu rozwojowi osobowości. Wymogiem minimalnym powinno być powszechne, obowiązkowe szkolnictwo na poziomie podstawowym.
8. Pierwszeństwo dziecka do ochrony i pomocy.
9. Ochrona dziecka przed wyzyskiem, okrucieństwem, zaniedbaniem, wykluczenie handlu dziećmi i zakaz pracy poniżej odpowiedniego, minimalnego wieku oraz wykonywania czynności szkodliwych fizycznie, psychicznie lub moralnie.
10. Wychowywanie dziecka w duchu tolerancji, szacunku dla innych ludzi, przyjaźni i pokoju między narodami.